SCORM Và xAPi (Tin Can API): Định Nghĩa Và Sự Khác Biệt
SCORM và xAPI là hai tiêu chuẩn phổ biến cho nội dung eLearning. Hãy cùng tìm hiểu hai tiêu chuẩn này là gì và chúng khác nhau như thế nào trong bài viết hôm nay.
Có thể bạn đã biết, SCORM và xAPI (hay còn được biết đến với tên gọi là Tin Can API) là hai tiêu chuẩn phổ biến cho nội dung eLearning. Chúng có khá nhiều điểm chung, nhưng cũng có nhiều sự khác biệt đáng kể. Không phải tất cả người dùng đều xác định được sự khác biệt giữa hai tiêu chuẩn trên. Điều này có thể dẫn đến việc chọn sai tiêu chuẩn cho nội dung eLearning.
Nguồn ảnh: Freepik
Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn thêm thông tin về SCORM, xAPI và những khác biệt căn bản giữa chúng. Nội dung bài viết bao gồm:
- Tiêu chuẩn SCORM là gì?
- Tiêu chuẩn xAPI là gì?
- Sự khác nhau giữa SCORM và xAPI?
- SCORM và xAPI: Đâu là tiêu chuẩn phù hợp cho nội dung eLearning của bạn?
1. Tiêu Chuẩn SCORM Là Gì?
SCORM là viết tắt của cụm từ Shareable Content Object Reference Model. Đây là sản phẩm của dự án nghiên cứu về cách học phân phối nâng cao (Advanced Distributed Learning) được tài trợ bởi Bộ Quốc Phòng Hoa Kỳ. Về cơ bản, SCORM bao gồm một bộ tiêu chuẩn kỹ thuật giúp nội dung eLearning tích hợp với các hệ thống quản lý học tập (LMS).
Để dễ hình dung, hãy xem ví dụ sau. Bạn mua một bài hát trên Spotify. Thông thường, bạn không phải kiểm tra xem nó có chạy được trên máy nghe nhạc MP3 hay không. Bởi vì các nhà sản xuất âm nhạc đã sử dụng chung một bộ tiêu chuẩn kỹ thuật để sản xuất chúng. Vì vậy, cách một bản nhạc chạy trên chiếc Sony MP3 sẽ giống như chạy trên iPod. Nếu không sử dụng chung bộ tiêu chuẩn này, mỗi nhà sản xuất sẽ phải mã hóa và phát hành các sản phẩm âm nhạc ra nhiều định dạng phù hợp với các dòng máy MP3. Đây cũng là cách tạo và chia sẻ nội dung eLearning trước khi tiêu chuẩn SCORM ra đời.
Cho đến nay, SCORM đã phát triển 4 phiên bản: SCORM 1.0, SCORM 1.1, SCORM 1.2 và SCORM 2004. Nhưng hiện tại, chỉ có SCORM 1.2 và SCORM 2004 được sử dụng rộng rãi hơn cả trong cộng đồng người dùng.
Lưu ý rằng SCORM chỉ cho phép truy cập trực tuyến. Nói cách khác, bộ tiêu chuẩn này phụ thuộc vào trình duyệt web, kết nối Internet và hệ thống quản lý học tập LMS. Do đó, nếu bạn muốn theo dõi quá trình đào tạo ngoại tuyến, bạn nên chuyển sang sử dụng bộ tiêu chuẩn xAPI.
2. Tiêu Chuẩn xAPI Là Gì?
xAPI hay Tin Can API là thế hệ tiếp theo của SCORM. xAPI kế thừa tất cả tính năng chính của SCORM và được phát triển thêm nhiều tính năng mới. Ví dụ, nó có khả năng xem các kết quả đánh giá chuyên sâu, ghi lại tất cả các hoạt động và theo dõi các tình huống eLearning đa dạng. Ngoài ra, xAPI không phụ thuộc vào trình duyệt web, Internet và LMS. Vì vậy, người học có thể dễ dàng tiếp cận bài học mọi lúc mọi nơi.
Chữ “x” trong xAPI là viết tắt của experience có nghĩa là trải nghiệm. Nó ngụ ý ưu điểm của xAPI vượt xa so với SCORM. API là viết tắt của Application Programming Interface – một phương pháp thông dụng để tương tác và chia sẻ dữ liệu. Tiêu chuẩn xAPI theo dõi trải nghiệm dựa vào xác định hoạt động theo định dạng “Ai? – Làm gì? – Như thế nào/Với cái gì?”. Ví dụ, “Lan – đã trả lời – câu hỏi 1”. Đây cũng là định dạng cốt lõi của bất kỳ câu lệnh xAPI nào. Điều này giúp việc theo dõi các trải nghiệm ở mọi ngữ cảnh được dễ dàng.
Nếu SCORM cần LMS để hoạt động, thì kho lưu trữ bản ghi học tập (Learning Record Store – LRS) là điểm cốt lõi của bất kỳ hệ sinh thái xAPI nào. LRS sẽ nhận, lưu trữ và trả về các dữ liệu trải nghiệm học tập. Hơn nữa, bạn cũng có thể sử dụng LRS để phân phối dữ liệu tới các hệ thống hỗ trợ xAPI khác. Ví dụ như một LRS khác, LMS hoặc hệ thống báo cáo của bên thứ ba. Đây thực sự là tính năng vượt trội hơn so với SCORM.
3. Sự Khác Nhau Giữa SCORM Và xAPI
Nhiều người so sánh SCORM như một chiếc điện thoại cố định, còn xAPI như một chiếc điện thoại thông minh. Bạn chỉ sử dụng điện thoại cố định để gọi điện. Trong khi đó, điện thoại thông minh có thể thay đổi cách bạn giao tiếp cũng như thay đổi cuộc sống của bạn. Ngoài việc gọi điện, bạn có thể nhắn tin, chụp ảnh, kết nối Internet, cài các ứng dụng, chia sẻ tài liệu, v.v. xAPI dường như đang dần thay thế SCORM. Điều này cũng giống như điện thoại thông minh đã thay thế điện thoại cố định. Hay nói cách khác, so với xAPI thì SCORM chỉ đáp ứng những nhu cầu rất cơ bản.
Theo Experience API, có rất nhiều điểm khác nhau giữa SCORM và xAPI. Hãy xem bảng mô tả dưới đây.
Nguồn: Experience API
Mặc dù có khá nhiều điểm khác biệt, nhưng hiệu quả mà SCORM và xAPI mang lại khá tương đồng. Dù bạn chọn tiêu chuẩn nào thì nội dung eLearning của bạn cũng không bị ảnh hưởng. Cả hai bộ tiêu chuẩn này đều cho phép chạy và hoàn thành các khóa học, hoàn thành chúng, trả lời câu hỏi và vượt qua bài kiểm tra.
4. SCORM Và xAPI: Bạn Nên Sử Dụng Tiêu Chuẩn Nào?
Thực tế, việc sử dụng SCORM hay xAPI phụ thuộc vào nhu cầu của bạn.
Bạn nên sử dụng SCORM nếu bạn muốn:
- Tạo thư viện khóa học.
- Sử dụng LMS để chia sẻ và quản lý nội dung eLearning.
- Theo dõi từng cá nhân người học.
- Sử dụng nội dung eLearning trong các ngữ cảnh khác nhau.
- Theo dõi quá trình học tập của người học.
- Thiết kế nội dung eLearning giúp giám sát người học và đáp ứng nhu cầu của họ.
Mặt khác, bạn nên chọn xAPI nếu bạn muốn:
- Theo dõi hoạt động của người học mà không cần kết nối mạng Internet.
- Ghi lại các trải nghiệm phức tạp hơn như học tập kết hợp, trò chơi, mô phỏng, v.v.
- Không chỉ theo dõi học tập cá nhân mà còn có thể theo dõi học tập nhóm.
- Theo dõi hiệu suất của nhân viên.
- Phân phối các câu lệnh cho hệ thống khác.
- Mang lại cho người học cơ hội học tập mọi lúc mọi nơi.
Mặc dù tiêu chuẩn xAPI khá mạnh mẽ nhưng thực tế nó chưa được hỗ trợ rộng rãi như SCORM.
Lời Kết
Hy vọng bài viết này giúp bạn có cái nhìn tổng quan và phân biệt được hai tiêu chuẩn phổ biến cho nội dung eLearning: SCORM và xAPI. Nếu bạn chưa tìm được một công cụ thiết kế bài giảng điện tử cho phép đóng gói bài giảng dưới dạng SCORM hay xAPI, hãy tải ActivePresenter và trải nghiệm những tính năng này.
